Fotoalbum stations, letter W, Winterswijk t/m Wolvega.

Stations in Nederland

Letter W, station Winterswijk, Winterswijk GOLS, Woerden, Wolfheze en Wolvega.

Winterswijk

Station Winterswijk (NWS) is geopend op 24 juni 1878. (Ww, spoorlijn 135 volgens boek Spoorwegstations in Nederland.)

Al in de eindjaren 70 van de 19e eeuw werd er gepraat en geprobeerd een spoorwegmaatschappij op te richten die Twente met Duitsland en de bestaande sporen van Nederland zou verbinden.
In april 1871 werd na jaren van wel of niet spoor uiteindelijk begonnen met het uitmeten van het te leggen spoor tussen Zutphen en Winterswijk. Hierbij werden ook concessies aangevraagd voor het tracé Zutphen-Winterswijk-Haltern. Deze concessie werd door de staat op 27 maart 1872 verleend.

In 1872 werd de Nederlandsche Westfaalsche Spoorweg Maatschappij (NWS) opgericht waarvan het hoofdkantoor in Winterswijk huisvestte. Belangrijkste oprichter was Jan Willink, een Winterswijkse textielfabrikant die het voortouw al trok bij de eerste plannen.
15 oktober 1872 werd een tweede concessie opgedrongen aan de NWS (samen met de Duitse concurent CME) voor de lijn Winterswijk Bocholt. Deze opgelegde concessie werd door de Pruisische regering zorgde ervoor dat de CME geen concurent meer was maar partner aan de Duitse zijde van de aan te leggen spoorlijn.

Na veel geplan en gewik over de financiele middelen werd 27 maart 1877 begonnen met de aanleg van het spoor tussen Zutphen en Winterswijk.
24 juni 1878 werd deze eerste spoorlijn van Winterswijk geopend. In 1880 werden ook de spoorlijnen naar Bocholt en Bismarck geopend.
De lijn naar Bismarck was vrij belangrijk omdat vanuit Bismarck Essen in het Ruhrgebied bereikt kon worden.

In 1881 was Winterswijk uitgegroeid tot het belangrijkste grensstation van Nederland.
Nergens passeerden zoveel goederen de grens als in Winterswijk.
Nederland importeerde vooral kolen uit Duitsland en exporteerde vooral landbouwproducten.
Er bevonden zich 2 draaischijven, meerdere locloodsen en tal van sporen op het emplacement.
Hoewel het goederenverkeer druk bereden was, bleef het reizigersverkeer erg achter.

Van 1878 tot 1880 had station Winterwijk een houten stationsgebouw.
Dit houten stationsgebouw werd in 1885 verplaatst en als station Winterswijk GOLS gebruikt dat in 1885 aan de westzijde van het emplacement opende.

Het huidige stationsgebouw van Winterswijk kwam in 1880 gereed, de gietijzeren perronkap in 1881.
Winterswijk heeft een Duitse stationsarchitectuur. De lage zuidoostvleugel werd door het drukke spoorverkeer in 1916 en 1917 verbreed, verlengd en voorzien van een extra etage.

Sinds 1937 is het GOLS station gesloten en rijden de treinen die de GOLS route reden nu ook via station Winterswijk. (o.a. Winterswijk-Zevenaar)

Hedendage is de spoorverbinding sterk geslonken. Er gaan geen treinen meer naar Duitsland.
Vanaf Winterswijk kan men nu enkel nog naar Zutphen of Zevenaar.

Winterswijk GOLS

Op 21 juni 1885 is station Winterswijk GOLS geopend. (Wwg, spoorlijn 143 volgens boek Spoorwegstations in Nederland.)

Op 9 augustus 1878 kwam de Wet op Lokaalspoorwegen in werking.
De bouw van lichtere spoorwegen met eenvoudigere veiligheidssystemen werd hierdoor mogelijk. Door deze wet werd het makkelijker en vooral goedkoper voor lokaalmaatschappijen in wording om hun plannen te realiseren.

In 1879 diende Jan Willink een concessieaanvraag in voor de aanleg van de spoorlijnen Winterswijk-Hengelo en Winterwijk-Zevenaar. Daarnaast richtte hij de Vereeniging tot bevordering van den Aanleg van Lokaalspoorwegen in Gelderland en Overijssel op.
Op 18 juni 1881 ging deze vereniging op in de GOLS.

De GOLS (Geldersch-Overijsselse Lokaal-Spoorweg) is evenals de NWS (Nederlandsche-Westfaalsche Spoorweg Maatschappij) opgericht door de Winterswijkse textielfabrikant Jan Willink.

De eerste trein op de GOLS lijn reed op 15 oktober 1884.
Deze lijn was de spoorlijn Hengelo-Winterswijk (tot Neede). Omdat nog niet alle grond nabij het te bouwen Winterswijk GOLS station in het bezit was van de GOLS, konden de treinen niet bij het toekomstige station komen. De lijn werd op de NWS lijn aangesloten en de treinen hadden tijdelijk station Winterswijk als station.

Station Winterwijk GOLS werd op 21 juni 1885 geopend.
Deze opening ging samen met de opening van de spoorlijn Winterswijk-Zevenaar. Ook konden de treinen vanuit de richting Hengelo vanaf dit moment station GOLS gebruiken, Winterswijk NWS was voor de GOLS niet meer nodig.
Bij de opening van station Winterwijk GOLS was het oude houten stationsgebouw van Winterwijk in gebruik, dit had bijna 5 jaar naast het huidige gebouw van station Winterswijk gestaan dat ten oosten van station GOLS ligt.
Op 20 juli 1908 verving het huidige GOLS gebouw dit houten station.
Winterwijk GOLS had toen een locloods, draaischijf en 7 opstelsporen in gebruik.

Buiten deze 2 spoorlijnen had de GOLS nog een derde lijn buiten Winterswijk in gebruik.
Aan de GOLS lijnen takten veel lijnen van kleine spoorondernemingen af en aan. Aan het begin van de 20e eeuw hadden Twente en de Achterhoek een fijnmazig net aan spoorwegen die een forse dekking besloegen.

Door vooral tegenvallende resultaten werd de GOLS in 1926 opgeheven.
In de jaren daarna zijn vele spoorwegen in de omgeving opgeheven en afgebroken. Wel heeft station Winterswijk GOLS tot 1937 dienst gedaan als station voor de treinen uit de richtig Zevenaar, deze lijn (Winterswijk-Zevenaar) is bespaard gebleven.
In 1937 gingen de treinen, net als waar het GOLS tijdperk begon, weer naar het Winterswijk NWS station.

In station Winterswijk GOLS bevindt zich het GOLS museum met een H0 spoorbaan van Winterwijk in hoogtijdagen, kijk voor meer informatie op het GOLS-station.

Woerden

Station Woerden is in 1855 geopend, tegelijk met de spoorverbinding Utrecht-Woerden-Gouda en is aangelegd door de Nederlandsche Rhijn Spoorwegmaatschappij.

In de jaren na de opening is er ook nog de spoorverbinding naar Leiden via Bodegraven aangelegd.
Het huidige stationsgebouw werd geopend in 1911. Eind vorige eeuw is het gebouw verbouwd.
In het uiterlijk kan men nog duidelijk de oude bouwstijl zien, terwijl de moderne uitbouwen niet storend overkomen.

Wolfheze

Station Wolfheze is geopend in 1845, tegelijk met de opening van de Rhijnspoorweg.

Het huidige stationsgebouw komt uit 1876, gelukkig is dit gebouw voor sloop behouden gebleven en bevindt zich er nu een winkel annex snackbar. Tussen Ede-Wageningen en Arnhem is Wolfheze met Oosterbeek het enige functionele station, er stopt voor beide richtingen ieder uur een stoptrein.

Wolvega

Station Wolvega is geopend op 15 januari 1865. (Wv, spoorlijn 161 volgens boek Spoorwegstations in Nederland.)

Wolvega ligt aan de door de Maatschappij tot Aanleg van Staatsspoorwegen (Staatsspoorwegen, SS) aangelegde eerste staatsaanleg A. Dit traject ligt tussen Meppel en Leeuwarden.

De SS bouwde aan haar spoorwegen veelal standaardtypen stations in 5 klassen.
Wolvega beschikt over een station type SS 4e klas, ontworpen door K.H. van Brederode.

In de jaren 90 van de 20e eeuw wilde de NS het in slechte staat verkerende station afbreken.
Inwoners van Wolvega, de gemeente en provincie Friesland waren hier fel op tegen. Na veel getouwtrek over sloop of behoud is voor het laatste gekozen.
Ir. P.A.M. Kilsdonk heeft het gebouw ontdaan van haar aanbouwsels en het in 1992 gerestaureerd. De buitenkant is qua uiterlijk zoveel mogelijk in originele staat teruggebracht.

Naar indexpagina stations

Naar begin van deze pagina

Naar fotopagina algemeen

Naar startpagina (home)